Ard-Rígh

Ard-Rígh, czyli Wysoki Król, jest najwyższym władcą Hazardu, łączącym w sobie funkcje monarchy, wodza naczelnego i najwyższego sędziego. Jego pozycja, choć teoretycznie absolutna, w praktyce podlega ciągłym wyzwaniom ze strony ambitnych pretendentów z potężniejszych klanów. Rządy Ard-Rígha opierają się na delikatnej równowadze między tradycją a siłą, a każdy jego czyn jest poddawany surowej ocenie przez Thing i Filidhów.

Jako wódz naczelny, Ard-Rígh ma wyłączne prawo zwoływania powszechnego poboru wojskowego we wszystkich marchiach Hazardu. To on decyduje o wypowiedzeniu wojny, choć w praktyce musi uzyskać przynajmniej milczącą zgodę Thingu. W czasie kampanii wojennych osobiście prowadzi klanowe drużyny, a jego obecność na polu bitwy jest uważana za święty obowiązek. Przegrana bitwa często prowadzi do natychmiastowego wyzwania na holmgang.

Ard-Rígh jest najwyższym arbitrem w sprawach spornych między klanami. Wraz z radą Filidhów wydaje wyroki w najważniejszych sprawach, takich jak spory terytorialne czy naruszenia Hazardrecht. Jego słowo rozstrzyga konflikty dotyczące podziału łupów z wypraw morskich. W tradycji Hanwynów Ard-Rígh osobiście przewodniczył sądom wydając wyroki w rytualnym kręgu z kamieni.

Głównym zadaniem Ard-Rígha jest utrzymanie równowagi między klanami. Zatwierdza małżeństwa dynastyczne i rozstrzyga spory o ziemie. Tradycja nakazuje mu organizować co trzy lata wielką ucztę, gdzie klany składają mu hołd w zamian za nadania ziemskie. Alwyn Hanwyn wprowadził zwyczaj, że król musi osobiście odwiedzać każdą marchię przynajmniej raz na pięć lat.

Mimo teoretycznie absolutnej władzy, Ard-Rígh podlega trzem zasadniczym ograniczeniom:

• Hazardrecht - każdy członek klanu może rzucić mu wyzwanie,

• Thing - zgromadzenie klanowe może odrzucić jego decyzję

• Prawo Filidhów - kapłani mogą obłożyć go klątwą za naruszenie tradycji

Urząd Ard-Rígh, czyli Wysokiego Króla Hazardu, sięga korzeniami czasów założycielskich państwa, gdy Taranis Hanwyn zjednoczył rozproszone plemiona normańskie po zwycięstwie nad Nordami. Pierwotnie tytuł ten oznaczał jedynie przywódcę wojskowego, lecz wraz z konsolidacją władzy przekształcił się w dziedziczną monarchię klanową. Taranis ustanowił precedens, wedle którego tylko członek klanu rządzącego mógł nosić koronę Ard-Rígh, choć sam klan mógł zostać zastąpiony poprzez wyzwanie holmgang.

Pierwsze stulecia istnienia urzędu zdominowane były przez klan Hanwyn, który utrwalił zasadę Hazardrecht – prawo do kwestionowania władzy Ard-Rígh poprzez rytualny pojedynek. Okres Wielkiej Inwazji Hazardzkiej pod rządami Alwyna Hanwyna stanowił apogeum potęgi urzędu, gdy Ard-Rígh decydował o ekspansji terytorialnej i rozdysponowywał łupy wojenne.

Upadek klanu Hanwyn po II Wojnie Amarantu wprowadził okres niestabilności. Klan Uvaran, który przejął władzę, próbował zreformować urząd, ograniczając wpływ holmgangów poprzez wprowadzenie wymogu zatwierdzania wyzwań przez Filidh. Reformy te okazały się nietrwałe – konflikt z Ligą Srebrnomarchijską i wewnętrzne spory doprowadziły do rozpadu władzy centralnej. Obecny okres wojny domowej to czas, gdy tytuł Ard-Rígh kwestionowany jest równocześnie przez kilku pretendentów, a brak jednoznacznego rozstrzygnięcia paraliżuje funkcjonowanie państwa.

Holmgang to święty rytuał pojedynku w kulturze normańskiej, stanowiący podstawę systemu władzy w Hazardzie. Jest to formalne wyzwanie na śmierć i życie, które może rzucić każdy członek klanu przeciwko sw ojemu zwierzchnikowi lub pretendent do tytułu Ard-Rígh przeciwko obecnemu władcy. Tradycja ta wywodzi się jeszcze z czasów przed powstaniem Hazardu, gdy Normanowie żyli w rozproszonych klanach, a każdy konflikt rozstrzygano w bezpośredniej walce.

Pojedynek odbywa się na specjalnie przygotowanym kręgu, często na wzgórzu lub w innym symbolicznym miejscu. Walka toczy się do pierwszej krwi, ciężkiego zranienia lub śmierci przeciwnika, w zależności od ustaleń przed starciem. Przegrany traci honor, pozycję społeczną, a często również życie, podczas gdy zwycięzca zyskuje prawo do objęcia stanowiska pokonanego. W przypadku wyzwania rzuconego Ard-Rígh, zwycięzca przejmuje tytuł i władzę nad całym Hazardem.

Holmgang jest nie tylko narzędziem zmiany władzy, ale także mechanizmem utrzymania ciągłej gotowości bojowej wśród normańskiej arystokracji. Każdy, kto obejmuje wysokie stanowisko, musi być przygotowany na obronę swojego statusu w każdej chwili. Ta tradycja przyczyniła się zarówno do dynamicznej wymiany elit, jak i do niestabilności politycznej Hazardu, szczególnie w okresach osłabienia władzy centralnej.